Jedan od najvećih svjetskih umova Nikola Tesla umro je na današnji dan u hotelu “New Yorker” na Menhattanu. Umro je u snu u 87. godini života.
Urna s Teslinim pepelom postavljena je najprije na groblju u New Yorku, a prenesena je u Beograd 1951. godine i otada se čuva u Muzeju Nikole Tesle.
Kao naučnik i pronalazač na polju elektrotehnike i radiotehnike Tesla je najviše doprinio nauci i tehnološkom progresu svijeta kao izumitelj okretnog magnetnog polja, indukcijskog motora, polifazne izmjenične struje, generatora i kompletnog sistema proizvodnje i distribucije električne energije. Konstruirao je i generator struja visoke frekvencije i napona, danas poznat kao Teslin transformator.
Tesla je pohađao njemačku osnovnu školu u Smiljanu, koju je završio u Gospiću, nakon čega se upisao u Nižu realnu gimnaziju u Rakovcu kod Karlovca. Slobodno vrijeme najviše je volio provoditi s prijateljima. No, uživao je i u hvatanju ptica (ljubav prema pticama pratit će ga čitav život) i čitanju. Nakon završetka gimnazije dvije se godine nije školovao, a roditelji su na njega vršili pritisak da postane svećenik, ali on se tome protivio i upisao se na studij tehničkih nauka u Grazu.
Kasnije će u Pragu studirati tehniku gdje se upoznao s Voltaireovim djelima i odlučio pročitati sve što je ovaj napisao, odnosno sva njegova djela naučio je napamet. Jedno vrijeme radio je kao inženjer Telefonskog društva u Budimpešti, a nakon Budimpešte zaposlenik je Edisonove tvrtke (Continental Edison Company) u Parizu.
Godine 1884. odlazi u Sjedinjene Države i postaje američki državljanin. Počinje raditi u Edisonovoj kompaniji, koju napušta već 1885. godine i osniva vlastitu kompaniju, Tesla Arc & Light Co. gdje počinje praviti prve motore i generatore naizmjeničnih polifaznih struja.
Od 1887. do 1890. godine prijavljuje svoje najpoznatije patente iz oblasti polifaznih naizmjeničnih struja, generatore i motore. Pronalaske javno prikazuje u Američkom institutu elektroinženjera. Odmah potom kompanija Westinghouse otkupljuje prvih sedam Teslinih patenata iz oblasti polifaznih struja.
U Pittsburghu s inženjerima kompanije Westinghouse radi na praktičnoj realizaciji svojih patenata. Tokom ovog perioda urađene su pripreme za realizaciju prve centrale na Niagara Falls prema Teslinom sistemu. Centrala je komercijalno otvorena 15. novembra 1896. godine puštanjem struje do grada Buffala i bila je uvrštena u jedno od svjetskih čuda tog doba.
Sljedeću veliku oblast njegovih istraživanja čine izmjenične struje visokih frekvencija i njihovo djelovanje. Tesla je 1893. godine svojim sistemom četiri kola u rezonanci pokazao da su antena, uzemljenje i rezonanca tri elementa koja mora posjedovati svaki odašiljač i prijemnik za bežičnu telegrafiju, čime je utro put otkriću modernog radija.
Jedan je od prvih naučnika na američkom kontinentu koji je dobiorendgenske snimke šake, lubanje, koljena i lakta. Prvi je istraživač koji je ukazao na vrlo štetno djelovanje rendgenskih zraka na organizam pri suviše dugom izlaganju zračenju. Pionir je i radiotehnike, bežične telegrafije, radara. Bez izuma Tesle, jednog od najpoznatijih naučnika svijeta, savremena civilizacija imala bi potpuno drukčiji izgled.
U čast stogodišnjice njegovog rođenja Međunarodna elektrokomisija nazvala je njegovim imenom jedinicu magnetske indukcije Tesla (znak – T). Enciklopedija Britannica svrstala ga je među 10 najvažnijih ljudi u svjetskoj historiji.
Tesla je preminuo u New Yorku 7. januara 1943. u 87. godini života. Nakon njegove smrti kovčezi u kojima se nalaze Teslini papiri, diplome i druge počasti, kao i njegove laboratorijske bilješke zapečaćeni su. Neko vrijeme nalazili su se u vlasništvu Teslinog rođaka i jedinog nasljednika Save Kosanovića. On je kasnije svoje tako stečeno nasljedstvo poklonio gradu Beogradu, a u svrhu osnivanja muzeja Nikole Tesle.
aktuelno.ba