U nekadašnjoj Jugoslaviji svi su imali stanove, išli na more, imali video-rikordere, a naš pasoš je na crnoj berzi vredeo 50.000 maraka.i zato je priča o toj zemlji kao tamnici naroda idiotska floskula, rekao je na tribini u Kraljevu glumac Sergej Trifunović.
On je sa Idom Prester, pjevačicom i novinarkom iz Hrvatske govorio na tribini “Jugoslavija: od tamnice naroda do Coca Cola socijalizma”, koji je u gradu na Ibru organizovalo kraljevačko udruženje “Pozitivna omladina”.
Tribina je, prema riječima organizatora istoričara Vojkana Trifunovića, imala zadatak da obuhvati samo pozitivne strane četiri teme iz istorije države osnovane 1. decembra 1918.godine: film, muziku, stripove i sport.
Poslij sukoba sa Staljinom 1948. godine, Federativna narodna Jugoslavija se okrenula prema zapadu, pa je 1952. godine sklopljen sporazum sa Sjedinjenim Američkim Državama o kupovini knjiga, ploča i filmova.
Jugoslovenska kinematografija je, rečeno je na tribini, narednih decenija imala šest filmova kandidata za Oskara, a u snimanju filma “Bitka na Neretvi”, koje je trajalo dvije godine, učestvovala je cijela tadašnja Jugosovenska narodna armija, čiji je svaki pripadnik u svakom trenutku morao da bude na raspolaganju autorima filma.
Ni taj film, ni osam godina kasnije, 1975. snimana “Užička republika” nisu imali ograničen budžet, ali je, prema riječima Sergeja Trifunovića, sa, kako se procjenjuje, potrošenih između 20 i 30 miliona dolara, “Užička republika” te godine bila najskuplji film na svijetu.
Sergej Trifunović je rekao da se umjetnici sličnog senzibiteta sa prostora nekadašnje Jugoslavije sve više druže i da samo on ima dva takva zajednička projekta.
Jedan od tih projekata, naveo je Trifunović, treba da okupi ekipe glumaca i pjevača na relaciji Zagreb-Sarajevo-Beograd, a drugi na relaciji Beograd-Ljubljana.
– Treba samo još do Skoplja da dobacimo i to je to, rekao je glumac, koji je posljednjih dana u medijima često pominjan zbog najava da se boračka organizacija Sarajevsko-romanijskog regiona protivi da on, zbog bliskosti sa generalom Armije Bosne i Hercegovine Jovanom Divjakom, nastupi na manifestaciji “Dan za ljubav na Johorini”.
– Ne idem zato što je manifestaciju otkazao organizator, iako sam bio spreman da besplatno sviram – naveo je Trifunović.
Ida Prester, pjevačica rok grupe “Frau Casio” rekla je da Jugoslaviju pamti po pričama svoje bake i pjesmama posvećenim drugu Titu.
Sve je to imalo romantični predznak, a zapravo je bilo bizarno smiješno, ocijenila je Prestner i odrecitovala stihove svog prvog solo-nastupa, koji je imala kao pionirka: “Na glavi mi je kapa, marama oko vrata, crvena kao sunce, crvena kao mak”.
Zaključak mladih na tribini u Kraljevu bio je da se, iako se ni u jednoj od država bivše Jugoslavije više ne obilježava, 29. novembar kao simbol osnivanja avnojevske Jugoslavije, planski zaboravlja kao dan tamnice ili kao dan iluzije, jer novi praznici lagano, ali neumitno kroje nove istine o prošlosti.
(Blic.rs, DEPO PORTAL, BLIN MAGAZIN/md)