Svaki vozač bi morao da ima stav u saobraćaju, koji se odnosi na jasan stav o pravilnom i odgovornom ponašanju kako bi se izbjegla i predvidjela saobraćajna opasnost. Stav predstavlja sistem vijrednosti po kojima funkcionišemo. Možemo reći da su stavovi i sistem ponašanja, odnosno spremnost da se na određenu situaciju reaguje pozitivno ili negativno.
Pozitivni stavovi u saobraćaju se ogledaju prvenstveno u: poštovanju saobraćajne signalizacije, poštovanju ograničene brzine, prvenstva prolaza na raskrsnicama, propuštanju pješaka na pješačkim prelazima…
Negativni stavovi, sa druge strane, često dovode do saobraćajnih prekršaja.
Osim pozitivnih i negativnih stavova imamo i privremene i stalne stavove. Privremeni stavovi nastaju najčešće kao posledica nekog emotivnog događaja značajnog za vozača, dok su stalni stavovi rezultat samouvjerenosti, određenog vaspitanja, nepoštovanja saobraćajnih pravila i signalizacije.
Stavovi se teško mijenjaju, a poseban uticaj na njegovo formiranje imaju uticaj porodica, društvo, sredstva informisanja, vaspitno-obrazozovne ustanove. Promjena stavova o značaju bezbednog ponašanja može se ostvariti kroz stalnu edukaciju, propagadnu djelatnost, naknadnu obavještenost, zastrašivanje kaznama…
Društvo mora i kod ostalih učesnika u saobraćaju da razvije vjerovanje u stav o poštovanju čovjeka i života, opravdanosti tolerantnog i humanitarnog odnosa prema drugim učesnicima, o saobraćajnoj kulturi, ali i o ostalim pozitivnim životnim vrijednostima.
Urođena osobina ličnosti vozača koja određuje brzinu, snagu i trajanje reakcije je temperament. Radi se o psihičkim karakteristikama čovjeka povezanih sa emocijama.
Sve ljude prema temperamentu možemo podeliti na flegmatike, melanholike, sangvinike i kolerike. Nije poželjno da vozač bude kolerik ili flegmatik, već nešto između ta dva temperamenta.
Crte ličnosti se različito ispoljavaju kod svakog pojedinca ponaosob. One mu omogućavaju da se ponašaju u skladu sa principima koje važi u društvu.
Moralnu stranu svakog čovjeka i njegov odnos prema drugim ljudima, kao i prema poštovanju društvenih normi određuje karakter. Kao i na formiranje stavova uticaj porodie i okoline ima jedan od presudnih uticaja na formiranje karakternih osobina. One mogu biti pozitivne i negativne. U pozitivne karakterne osobine spadaju: odgovornost, skromnost, moral, poštenje, savesnost, marljivost… Neke od negativnih karakternih osobina su: seičos lenjost, neodgovornost, hvalisavost, lažljivost… Kao i kod negativnih stavova i osobe sa negativnim karakternim osobinama sklonije su izazivanju saobraćajnih prekršaja.
Važni faktor u međuljudskim odnosima predstavlja saobraćajno obrazovanje i kultura u saobraćaju. Saobraćajna kultura se prije svega ispoljava u odnosima prema: pješaku, vozaču, motociklistima, biciklistima, zaprežnim vozilima, životinjama, putevima, motornim vozilima, propisima, kao i prema samom sebi.
UG Pozitiva Tuzla/aktuelno.ba
Projekat “Poštuj propis, spasi život”, podržan sredstvima Ministarstva trgovine, turizma i saobraćaja Tuzlanskog kantona.