Evropska sedmica borbe protiv raka grlića maternice se obilježava u posljednoj sedmici mjeseca januara. Rak grlića materice jedno je od najčešćih malignih oboljenja kod ženske populacije. Rak grlića materice najčešće se javlja kod mlađih žena, odnsno između 35. i 50. godine života.
Humani papiloma virus (HPV) se smatra za glavnog uzročnika ovog malignog oboljenja. Predstavlja grupu virusa koji izazivaju infekciju kože i sluzokože kod muškaraca i žena. Razvija se u tankim, pločastim ćelijama koje se nalaze na koži, u ustima, grlu i na genitalijama.Niskorizični HPV izaziva pojavu genitalnih bradavica (kondiloma), dok visokorizični HPV uključuju tipove 16 i 18 dovode do pojave cervikalne displazije tj. prekancerozne promjene na grliću materice koje su 100% izlječive ako otkriju na vrijeme.
Ovom sedmicom prenosimo poruku o značaju dostupnih mjera prevencije u cilju sprečavanja oboljevanja i umiranja od raka grlića materice. Neke od dostupnih, jeftinih i efikasnih mjera jesu:
1. PAPA test
PAPA test je jednostavna i neinvazivna medicinska pretraga kojom se uzima mala količina površinskih ćelija rodnice, grlića maternice i kanala grlića maternice. Uzorak ćelija zatim se šalje u citološki laboratorij gdje se analizira pod mikroskopom. PAPA test služi za otkrivanje promjena na ćelijama grlića maternice.
2. Kolposkopija
Kolposkopija je medicinski postupak kojim se pod velikim povećanjem posmatra grlić maternice, rodnica pomoću posebno dizajniranog pokretnog mikroskopa te se ima i mogućnost ciljane biopsije iz sumnjivog područja na grliću. Ljekar specijalist ginekolog može preporučiti kolposkopiju ako su u nalazu PAPA-testa pronađene određene abnormalnosti, pa u tom smislu ona predstavlja dijagnostičku dopunu PAPA testu.
Najvažnija je lična odgovornost za zdravlje koja treba da se ogleda kroz redovne ginekološke preglede jer samo na taj način se mogu otkriti prekancerozne promjene i započeti liječenje na vrijeme.
aktuelno.ba / Zavod za javno zdravstvo TK